راز مهمی که باعث موفقیت مریم میرزاخانی شد…
22 اردیبهشت، مصادف با 12 می، روز جهانی زنان در ریاضیات نامگذاری شده. علت انتخاب این تاریخ برای این مناسبت، تولد مریم میرزاخانی(+) است. بانویی از ایران که با نبوغش، دنیایی نو در ریاضیات به وجود آورد و اولین ایرانی و اولین زنی بود که توانست برنده جایزه فیلدز شود که مهم‌ترین جایزه در ریاضیات است. در این مقاله از سایت پگ لند می‌خواهیم به زندگینامه و دلایل موفقیت مریم میرزاخانی بپردازیم.
کودکی و خانواده
مریم میرزاخانی در 12 اردیبهشت سال 1356 (12 می 1977 میلادی) در تهران به دنیا آمد. پدرش احمد میرزاخانی زاده کرج و مهندس برق بود. او همچنین از مدیران مرکزی خیریه رعد به شما می‌آمد. مریم از کودکی دختری با استعداد و درس خوان بود و پس از اتمام تحصیلات ابتدایی، در آزمون سمپاد شرکت کرد و وارد مدرسه فرزانگان شد.
با اینکه در کودکی آرزو داشت نویسنده شود و تمام اوقات فراغتش را به مطالعه مشغول بود، اما رفته رفته جادوی ریاضیات ذهنش را مشغول کرد و تصمیم گرفت وارد دنیای ریاضی شود. به همین دلیل در دبیرستان، رشته ریاضی را انتخاب کرد و پس از آن در دوران دبیرستان، در سال‌های 1373 و 1374 (سال سوم و چهارم دبیرستان) موفق شد مدال طلای المپیاد ریاضی را کسب کند.
پس از آن در المپیاد جهانی ریاضی در هنگ کنگ، با امتیاز 41 از 42 مدال طلا گرفت و سال بعد از آن نیز با نمره کامل، به مدال المپیاد جهانی کانادا دست پیدا کرد. در حقیقت او اولین دختر ایرانی بود که توانست مدال طلای ریاضی بگیرد.
تحصیلات دانشگاهی و سفر به آمریکا
تمام سال‌های عمر کوتاه این بانوی نابغه، سرشار از افتخارات و جوایز گوناگون است. او پس از اخذ دیپلم موفق شد وارد دانشگاه صنعتی شریف شود. در دوران کارشناسی توانست اثبات ساده‌ای برای قضیه شُر پیدا کند که مقاله‌اش در “ماهنامه انجمن ریاضی آمریکا” چاپ شد. پس از اتمام دوره کارشناسی در دانشگاه شریف، به آمریکا مهاجرت کرد و در آن‌جا توانست بورسیه دانشگاه هاروارد را دریافت کند.
در هاروارد، دختری که زیاد سوال می‌پرسید و در دفترش از راست به چپ می‌نوشت، نظر «کورتیس مک‌مولن» از برندگان جایزه فیلدز را جلب کرد. او تمام سال‌های ارشد و دکترا، استاد میرزاخانی بود و در نهایت نیز برای پایان‌نامه دکتری در سال 2004 به عنوان استاد راهنمای مریم انتخاب شد.
مریم میرزاخانی بلافاصله پس از کسب مدرک دکترا، فعالیت خود را به عنوان استادیار در دانشگاه پرینستون آغاز کرد. او تا سال 2008 در دانشگاه پرینستون ماند و در آن‌جا به درجه استاد تمامی رسید. سپس به استنفورد رفت و تا 31 سالگی‌اش با عنوان استاد تمام در آن‌جا ماند.
افتخارات مریم میرزاخانی
بررسی تمام افتخارات مریم میرزاخانی کار آسانی نیست. او در آسمان دنیای ریاضی جهان، پیوسته مانند یک ستاره می‌درخشید. در ادامه با آکادمی پگاه هنردوست همراه باشید تا برخی از افتخارات مریم میرزاخانی را بررسی کنیم.
در سال 2005 نشریه پاپیولار ساینس آمریکا، میرزاخانی را به عنوان یکی از 10 ذهن جوان برگزیده سال معرفی کرد. قبل و بعد از آن هم افتخارات بسیاری را به دست آورد. اما مهم‌ترین آن‌ها که باعث شد نامش در دنیا پرآوازده شود، مدال فیلدز بود.
در سال 2014، “اتحادیه جهانی ریاضیات (IMU)” مریم میرزاخانی را برای دریافت مدال فیلدز انتخاب کرد. این جایزه هر 4 سال یکبار در جریان کنگره اتحادیه جهانی ریاضیات به جوانان کمتر از 40 سالی که کاری ارزنده و خاص در فضای ریاضیات انجام داده‌اند تعلق می‌گیرد. میرزاخانی این مدال را دریافت کرد به این دلیل که کارهایی نشدنی را شدنی کرده بود.
او طلسم چندین ساله یکی از مشکل‌ترین مسئله‌های ریاضی را حل کرد و توانست برای آن فرمولی ساده ارائه کند.
این فرمول درباره محاسبه رمزهای جایگزین الگوهای هندسی هزلولی بود. او همچنین توانست حدس شار زلزله که توسط ویلیام ترستن مطرح شده بود را اثبات کند. این مسئله تا سال 2010 که توسط میرزاخانی کشف شد، بی‌اثبات مانده بود.
میرزاخانی به همراه امیر محمدی و الکس اسکین، در سال 2014 اثبات کردند که ژئودزیک‌های متراکم و بستر آنان، برخلاف انتظار، نه تنها نامنظم نیستند بلکه کاملا منظم‌اند. این‌ها تنها بخشی از افتخارات این بانوی نابغه در دنیای ریاضیات است. به دلیل پیچیده بودن مباحثی که میرزاخانی روی آن‌ها کار می‌کرد، سایت پگ لند اکتشافات ایشان را توضیح نمی‌دهد و فقط به افتخارات کلی ایشان می‌پردازیم.
- کسب جایزه افتخاری دانشگاه هاروارد در سال ۱۳۸۲ شمسی (۲۰۰۳ میلادی)
- کسب جایزه پژوهشگر برتر بنیاد ریاضیات کلی در سال ۱۳۸۳ شمسی (۲۰۰۴ میلادی)
- کسب جایزه EMS بلومنتال در سال ۱۳۸۸ شمسی (۲۰۰۹ میلادی)
- کسب جایزه ستر از طرف انجمن ریاضی آمریکا در سال ۱۳۹۲ شمسی (۲۰۱۳ میلادی)
- برگزیده به عنوان یکی از ۱۰ فرد مهم سال ۱۳۹۳ شمسی (۲۰۱۴ میلادی) از سوی مجله نیچر
- کسب جایزه بنیاد ریاضیات کلی در سال ۱۳۹۳ شمسی (۲۰۱۴ میلادی)
- سخنران مدعو کنگره بین‌المللی ریاضی در سال ۱۳۹۳ شمسی (۲۰۱۴ میلادی)
- کسب مدال فیلدز سال در سئول در سال ۱۳۹۳ شمسی (۲۰۱۴ میلادی)
- عضویت در فرهنگستان علوم فرانسه در سال ۱۳۹۴ شمسی (۲۰۱۵ میلادی)
- عضویت در مجمع فیلسوفان آمریکا در سال ۱۳۹۴ شمسی (۲۰۱۵ میلادی)
- عضویت در آکادمی ملی علوم آمریکا در سال ۱۳۹۵ شمسی (۲۰۱۶ میلادی)
- عضویت در فرهنگستان هنر و علوم در سال ۱۳۹۶ شمسی (۲۰۱۷ میلادی)
- برگزیده به عنوان یکی از 7 دانشمند تاثیرگذار در دنیا در سال 1398 (2019 میلادی) توسط نهاد زنان سازمان ملل
- کسب جایزه بریکترو در ریاضیات در سال ۱۳۹۹ شمسی (۲۰۲۰ میلادی) پس از درگذشتش
این‌ها فقط بخشی از جوایز و افتخارات این بانوی ایرانی‌ست. جالب است بدانید در کتاب‌های درسی دانش‌آموزان آمریکایی، زندگینامه مریم میرزاخانی نوشته شده و از او به عنوان زنی الهام‌بخش یاد می‌شود. همچنین نام او در بسیاری از کتاب‌های زندگینامه بزرگان و افراد تاثیرگذار آمده است.
یاد و نام مریم میرزاخانی
مهم‌ترین یاد بود مریم میرزاخانی در دنیا، نامگذاری روز “زن در ریاضیات” در تاریخ تولد اوست. همچنین نام او بر خیابان‌هایی در برلین آلمان، مون‌پلیه و لیون فرانسه گذاشته شده. “مرکز بررسی ریز سیاره‌ها” نیز نام سیارک 321357 را به نام مریم میرزاخانی نامگذاری کرده است.
همچنین انجمن ریاضی آمریکا نام جایزه NAS که هر 4 سال یکبار به ریاضی‌دانان اهدا می‌شود را به جایزه مریم میرزاخانی تغییر داده است. در ایران نیز یاد این بانوی نابغه گرامی داشته می‌شود و فضاهای زیر به نام او نامگذاری شده است
- کتابخانه دانشگاه شریف
- ساختمان آمفی‌تئاتر دبیرستان فرزانگان
- تالارها و نمایشگاه‌های خانه ریاضیات اصفهان
- تالار اجتماعات دبیرستان بین‌الملل پسران تهران
برای آشنایی بیشتر با مریم میرزاخانی، آکادمی پگاه هنردوست توصیه می‌کند 2 مستند «دختر جبر» و «رازهای سطح» را مشاهده بفرمایید. همچنین کتاب‌های زیر به معرفی او پرداخته اند
- ملکه ریاضی ایران: برنده جایزه فیلدز
- دختری از تبار ما
- زندگی نامه، خدمات علمی و فرهنگی پروفسور مریم میرزاخانی
- جادوی مریم
زندگی شخصی مریم میرزاخانی
مریم میرزاخانی اهل مصاحبه با رسانه‌ها و حضور در اجتماع نبود. به همین دلیل مصاحبه‌های کمی از او در دسترس است. به گفته همسرش مریم با وجود دستاوردهای بی‌نظیرش، بسیار متواضع بود و در جمع دوستانش کاملا صمیمی و دوستانه رفتار می‌کرد. او در سال ۱۳۸۴ با آقای «یان واندراک» اهل جمهوری چک ازدواج کرد.
یان نیز دانشیار ریاضی دانشگاه استنفورد و پژوهشگر سابق علوم رایانه نظری مرکز تحقیقات IBM می‌باشد. حاصل این ازدواج دختری به نام «آناهیتا» است که در سال فوت مریم میرزاخانی 6 سال داشت. آقای یان می‌گوید مریم هرچه به مرگ نزدیک‌تر می‌شد، بیشتر برای آینده دختر کوچکش نگران بود. البته او توانست به آرزویش برسد و پیش از مرگ، مدرسه رفتن دخترش را ببیند.
درگذشت مریم میرزانی
در تیر 1396 اعلام شد مریم میرزاخانی به دلیل ابتلا به سرطان سینه در بیمارستانی در آمریکا بستری شده است. او از 4 سال پیش، به این بیماری مبتلا شده بود و بیماری آنقدر پیشرفته بود که پزشکان نتوانستند کاری برای این بانوی ریاضی بکنند.
اندکی قبل از بستری شدن مریم، او جایزه فیلدز را دریافت کرد. اما به گفته همسرش، آنقدر درگیر بیماری بود که نمی‌توانست برای این موفقیت، عمیقا خوشحال باشد. سرانجام با وجود تلاش‌های بسیار پزشکان و خانواده‌اش و همچنین مقاومت مریم و مبارزه‌اش با بیماری، او در 23 تیر 1396 در 40 سالگی از دنیا رفت. آکادمی پگاه هنردوست برای این بانوی پرافتخار آرزوی آرامش دارد.
راز مهمی که باعث موفقیت مریم میرزاخانی شد
زمانی که خبرنگاران از میرزاخانی پرسیدند «برای ابتلا به سرطان ناراحت نیستی و از خدا شکایت نمی‌کنی؟» او گفت «وقتی به عنوان فردی نابغه به دنیا آمدم شکایت نکردم. پس حالا هم شکایت نمی‌کنم»
اینی یکی از دلایل موفقیت مریم میرزاخانی باشد. گرچه او ذهنی نابغه داشت، اما اگر تلاش‌های بی‌وقفه‌اش نبود، هیچگاه نمی‌توانست به جایگاهی که حالا دارد برسد. او با خودش و دنیای اطرافش در صلح بود و برای مشکلاتی که سر راهش به وجود می‌آمد شکایتی نمی‌کرد.
حتی زمانی که در سال 1376 اتوبوس کاروان المپیاد ریاضی چپ کرد و چند تن از دوستانش را از دست داد، باز هم روحیه آرام و شکرگزار خود را حفظ کرد و در نهایت همین آرامش باعث شد بتواند کارهایی انجام دهد که تا پیش از آن، کسی در دنیای ریاضی انجام نداده بود. بدون شک این آرامش، کلیدی‌ست که می‌تواند همه ما را به موفقیت‌هایی که می‌خواهیم برساند.
زندگینامه مریم میرزاخانی به ما می‌آموزد که همیشه باید بدون شکایت و گله از جهان هستی، به تلاش خود برای زندگی ادامه دهیم. اما برای رسیدن به این آرامش، لازم است ابتدا شکرگزار بودن را بیاموزیم.
شخصیت شکرگزار به ما آرامش و وسعت دید می‌دهد و کمک می‌کند بتوانیم دنیا را از زوایای دیگری هم ببینیم. اگر می‌خواهید بیشتر درباره فواید شکرگزاری بدانید، سایت پگ لند پیشنهاد می‌کند در دوره جامع شخصیت شکرگزار استاد پگاه هنردوست شرکت فرمایید.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.